نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا نورمحمدی نجف آبادی
• شهرزاد نیازی
• محبوبه خراسانی

زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

چکیده

منظومۀ خسرو و شیرین حکیم نظامی از منظومه‌های مشهور فارسی در حوزۀ ادبیات غنائیست. بن‌مایۀ داستان عشق است در این داستان که چندین عشق در آن جریان دارد جایگاه عاشق و معشوق اغلب در حال جابجایی و نوسان است، سیر داستان، گاه متعارف و گاه نامتعارف می‌شود. از جمله کنش‌های نامتعارف، سلطۀ عاشق بر معشوق است. انتظار این بود که مطابق با جاذبه و میدان مغناطیسی معشوق، تناسب مندی سلطه به نفع معشوق اعمال شود اما؛ برخلاف انتظار، شاهد نوسان و تغییر جایگاه سلطه‌ایم. این پژوهش در یک مطالعۀ بینارشته‌ای با استفاده از منابع، اسناد و ابزار کتابخانه‌ای به روش توصیفی ـ تحلیلی، چیستی و چرایی نوسان سلطۀ عشاق در منظومه‌های یادشده را از منظر جامعه‌شناسی با تکیه بر آرای جورج لوکاچ، پی‌یر بوردیو و تئودور آدورنو بررسی می‌کند. چون؛ رفتار، منبعث از روان است این تحقیق به نقد روانکاوانه نیز رویکرد دارد. یافته‌ها نشان می‌دهد: هژمونی قدرت، پایگاه های طبقاتی، عینیات و ذهنیات جامعه و شاعر؛ نوسان سلطه را به نفع فرادستان رقم زده و همین دیالکتیک موجب نگرش و رهیافت نظامی به نوسان سلطه شده‌است.

کلیدواژه‌ها

• سلطۀعاشق
• پایگاه طبقاتی عشاق
• دیالکتیک و ناهمترازی عشق
• تمایز
• قیافه‌شناسی فکری

موضوعات

• زبان و ادبیات فارسی

عنوان مقاله [English]

Analysis domination of the Beloved over lovers in the Manzoomeh Khosrow and Shirin Nezami of based on the sociological perspective of Lukacs, Bourdieu and Adorno

نویسندگان [English]

• Zahra Nourmohammadi Najafabadi
• Shahrzad Niazi,
• Mahboobeh Khorasani

Persian Language and Literature, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran

چکیده [English]

The poems of Khosrow and Shirin Hakim Nezami are among the famous Persian poems in the field of lyrical literature. The basis of the story is love. In this story, in which several loves are flowing, the position of the lover and the beloved is often shifting and fluctuating. The course of the story becomes sometimes normal and sometimes unconventional. One of the unconventional actions is the domination of the lover over the beloved. It was expected that in proportion to the gravity and magnetic field of the beloved, the proportionality of domination would be exercised in favor of the beloved, but; Contrary to expectations, we are witnessing fluctuations and changes in the position of our domination. In an interdisciplinary study using descriptive-analytical sources, documents and library tools, this study examines the nature and reasons for the fluctuation of lover domination in these systems from a sociological perspective, based on the views of George Lukács, Pierre Bourdieu and Theodore Adorno. Because; Behavior is derived from the psyche. This study also approaches psychoanalytic critique. Findings show: hegemony of power, class bases, objects and mentalities of society and the poet; the fluctuation of domination has been in favor of the upper classes, and this dialectic has led to a military attitude and approach to the fluctuation of domination.

کلیدواژه‌ها [English]

• Domination Lover
• Class base Lovers
• Dialectics and unevenness love
• Distinction
• Approach emic and etic
• Intellectual physiognomy