نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد. نجف آباد. ایران
3 دانشجوی دکتری ادبیات غنایی. گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد. نجف آباد. ایران.
چکیده
عبدالرّحمان مشفقی بخارایی از شاعران قرن دهم هجری است که در گفتن انواع شعر سلیقۀ نیکو دارد. قصاید خوب و غزل‌های مرغوب دارد و شهرت اهاجی کوبنده‌اش نیز با لطافت اشعار غنایی مطبوعش پهلو می‌زند. با این که در روزگار وی دانش‌هایی نظیر رمل و نجوم دیگر چندان مورد توجّه نبوده و با ظهور سبک هندی زبان شاعران نیز از اصطلاحات تخصّصی علمی دور و به زبان عامّۀ مردم نزدیک شده بود، مشفقی برای تصویرپردازی‌های عاشقانه از مفاهیم نجومی بسیار استفاده کرده است. در شعر وی نه تنها به مفاهیم و واژه‌های نجومی متداول در میان اکثر شاعران مثل طالع و ستارۀ بخت و نام سیّارات سبعه برمی‌خوریم، مضامین و کلمات تخصّصی‌تر دانش نجوم همچون ذنب، قدر، قران، شرف، مفهوم دیدن ساعات سعد و نحس را نیز در خلال ابیاتش مشاهده می‌کنیم. با توجّه به نحوۀ استفادۀ وی از مفاهیم و واژه‌های نجومی و تصاویر هنرمندانه‌ای که با به‌کار گرفتن این مضامین در شعر خود خلق کرده، می‌توان گفت که مشفقی با دانش نجوم تفسیری یا هیأت آشنایی کامل داشته و از مفاهیم آن برای بیان عواطف درونی خویش، بویژه در سوز و گدازهای عاشقانه به خوبی بهره برده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Analysis of Lyrical Imagery in Mushfeqi Bukharaei's poetry by Astrological Concepts
نویسندگان [English]
- Mehdi Nourian 1
- Mehrdad Chatraei 2
- Afsaneh Bahramian 3
1 Professor, Persian Language & Literature, Isfahan University, Isfahan, Iran
2 Student of lyric literature. Department of Persian literature and language. faculty of human science. Islamic azad university of Najafabad. Najafabad. Iran.
3 Student of lyric literature. Department of Persian literature and language. faculty of human science. Islamic azad university of Najafabad. Najafabad. Iran.
چکیده [English]
Abdurrahman Mushfeqi Bukharaei is one of the poets of the tenth century AH who was familiar with composing sonnets and odes and was proficient in satire. Although in his time, unlike the fifth, sixth and seventh centuries, when the use of concepts of various sciences and knowledge in poetry was common, knowledge such as astrolabe and astrology was no longer considered and the poetry was close to the general language of the people, but Mushfeqi used astrological concepts in his poems. In his poetry, we not only come across common astrological concepts and words among most poets such as astrology and fortune-telling and the names of the septet planets, but also the topics and words that specialize in astrological knowledge such as south node, predestination, conjunction, honor, the concept of seeing lucky and unlucky hours we also see during his verses.
کلیدواژه‌ها [English]
- Abd-ul-Rahman Mushfeqi Bukharaei
- 10th Century
- Astrological Poetry
- Interpretive Astrology
- Astrolabe
)